Reflecteren, meer dan evalueren

Reflecteren, meer dan evalueren

p. 28 31 artIn de Dikke van Dale is het eerst aangegeven synoniem voor reflecteren ‘terugkaatsen’ of ‘weerspiegelen’. Hoewel verwant ligt de betekenis die hier wordt bedoeld dichter bij het tweede synoniem van ‘nadenken over’. Bijbehorende zelfstandige naamwoorden zijn reflectie als beschouwing, overdenking en overweging. Daarmee weten we dat reflecteren een denkproces is maar we weten nog niet wanneer of waarover de adviseur zou moeten nadenken. Daartoe moeten we de vakliteratuur induiken. Eén van de grondleggers is Donald Schön die reflecteren beschreef als een voortdurend proces, een dialoog van de professional met zijn omgeving of vraagstuk.
Dit is nodig omdat de professional niet werkt met standaardoplossingen voor standaardvragen maar met complexe vraagstukken die om unieke oplossingen vragen. Dit geïntegreerd proces van denken tijdens het doen, van improvisatie in het handelen, van continu onderzoeken, uitproberen en bijsturen noemt Schön reflection-in-action. Dit onderscheidt hij van reflection-on-action dat betrekking heeft op het evalueren van de effecten van het handelen ten opzichte van de vooraf gestelde doelen. Beide vormen van reflectie vragen om het open blijven staan voor alle effecten van je handelen en het expliciteren van je knowing-in-action, het onbewust geworden weten hoe te handelen. Verder onderscheidt hij nog reflection-on-reflection-in-action wat kan worden beschouwd als de reflectie op je eigen reflecteren.

Geschreven door Brechtje Kessener

[hr]

Meer weten? Wij selecteerden de volgende boeken voor jou.

Praktijkboek intervisie

In hoeverre ben ik in staat om écht open en oordeelvrij te luisteren naar collega’s, en wat vraagt dat van mijn eigen reflectieve vermogen? Hoe kan ik intervisie inzetten als structureel instrument voor professionele ontwikkeling binnen mijn team of organisatie? Welke intervisiemethode past het beste bij de dynamiek, doelen en ontwikkelfase van mijn intervisiegroep? In Praktijkboek Intervisie – Proces & Methoden nemen

Posted in Boeken | Tagged , , | Comments Off on Praktijkboek intervisie

Docenten leren reflecteren

Wat in mijzelf raakt dit thema van reflectie het meest en waarom? Hoe kan ik mijn eigen (onbewuste) overtuigingen en waarden beter leren kennen door reflectie? Op welke manier kan ik mijn professionele handelen meer in lijn brengen met wie ik ten diepste ben? De kracht van reflectie van Fred Korthagen en Ellen Nuijten is een diepgravend en tegelijkertijd uiterst toegankelijk

Posted in Boeken | Tagged , , | Comments Off on Docenten leren reflecteren

Reflectie: de basis

In hoeverre durf ik eerlijk te kijken naar mijn eigen handelen, inclusief de ongemakkelijke kanten daarvan? Welke terugkerende patronen zie ik in mijn gedrag, en wat zeggen die over mijn overtuigingen of blinde vlekken? Hoe kan ik mijn reflectie verdiepen zodat het daadwerkelijk leidt tot bewustere keuzes en professioneel groeien? In Reflecteren: de basis neemt Mirjam Groen de lezer mee op een

Posted in Boeken | Tagged , , , | Comments Off on Reflectie: de basis

[hr] Aanvullende artikelen

Reflecteren en onderwijs: een taxonomie

Het artikel behandelt de ontwikkeling van een taxonomie van reflecteren in het onderwijs, gebaseerd op een analogie met de taxonomie van Bloom. Omdat het onderscheiden en stimuleren van verschillende vormen van reflecteren complex is, wordt een hiërarchisch model voorgesteld waarin reflectieve handelingen worden ingedeeld op niveaus van eenvoudig naar complex. Deze niveaus variëren van het reageren op concrete vragen over

Posted in Artikelen | Tagged , , | Comments Off on Reflecteren en onderwijs: een taxonomie

Reflectie en portfolio en reflectie, wat te beoordelen?

Het artikel behandelt de rol van reflectie en portfolio’s in het competentiegericht onderwijs aan de Hogeschool van Amsterdam. Het onderstreept dat reflectie een essentieel onderdeel is voor het zichtbaar maken van de ontwikkeling van competenties bij studenten, waarbij het belangrijk is om reflectie te operationaliseren en te beoordelen. Er wordt besproken dat reflectie zowel kan worden gezien als een vaardigheid

Posted in Artikelen | Tagged , , | Comments Off on Reflectie en portfolio en reflectie, wat te beoordelen?

Zeven levensfasen van leiders

Zeven levensfasen van leiders In lijn met ‘de zeven levensfasen van de man’ die Shakespeare beschrijft in As You Like It, kent ook het leven van businessleiders zeven fasen: kind, schooljongen, geliefde, soldaat, generaal, staatsman en wijsgeer. Wie deze ontwikkelingsfasen en de daarmee samenhangende issues en crises bestudeert kan veel leren over leiderschap. Niet dat de crises daardoor kunnen worden

Posted in Artikelen | Tagged , , | Comments Off on Zeven levensfasen van leiders

[hr] Tools om zelf toe te passen

Vier stoelen reflectie

Reflectie is meer dan denken over wat je hebt gedaan; het is een uitnodiging om te voelen, te ervaren en te groeien. Het Vierstoelenmodel biedt een fysieke en speelse manier om je innerlijke dialoog te verkennen en te verdiepen. Door letterlijk plaats te nemen op verschillende stoelen, krijg je inzicht in de diverse stemmen binnenin jezelf en hoe deze je

Posted in Alternatieve reflectievormen | Tagged , , , | Comments Off on Vier stoelen reflectie

ABCD-reflectiemodel

Wat is er gebeurd? Aanleiding  Wat was daaraan Belangrijk voor mij? Welke Conclusie trok ik daaruit over hoe te handelen? Deed ik dat ook werkelijk of deed ik iets anders? Welk Effect had datgene wat ik deed? F: Ben ik tevreden over hoe ik heb gehandeld? Klopt mijn analyse wel? Wat had ik anders kunnen doen? Download het ABCD-reflectiemodel als pdf

Posted in Modellen | Tagged , , | Comments Off on ABCD-reflectiemodel

Progressiecirkels

De cirkeltechniek (on youtube) een techniek om al gemaakt progressie zichtbaar te maken en om mensen te helpen verdere progressie te boeken. Hij kan individueel gebruikt worden maar ook in coaching en bij het begeleiden van teams. Hij gaat als volgt. Eerst teken je twee cirkels op een groot vel papier, een binnencirkel en een buitencirkel. De binnencirkel gaat over
Posted in Werkbladen | Tagged , , , | Comments Off on Progressiecirkels