Reflectie en portfolio en reflectie, wat te beoordelen?
Een operationalisering van reflectie (binnen een portfolio)
Met de introductie van competentiegericht onderwijs wordt het noodzakelijk om op een andere wijze dan tot nu toe gebruikelijk de studenten te begeleiden en te beoordelen in hun opleiding tot beroepsbeoefenaar. Bij bijna alle opleidingen van de Hogeschool van Amsterdam heeft dit geleid tot het invoeren van het middel portfolio. In het portfolio doen studenten verslag van hun (competentie)-ontwikkeling om deze groei te kunnen volgen en/of te waarderen. Hierbij valt te allen tijde het woord ‘reflectie’ als essentiële voorwaarde om tot een adequaat portfolio te komen.
Het competentiegericht onderwijs heeft er ook toe geleid dat er een (her)waardering van de vaardigheid reflectie heeft plaatsgevonden. In meerdere beschrijvingen van beroeps- en opleidingscompetenties is deze vaardigheid als specifieke competentie genoemd. (Benammar 2004)
Veel opleidingen en docenten worstelen echter nog met de vraag hoe het portfolio te hanteren in het onderwijs, laat staan hoe het portfolio en de inhoud daarvan te beoordelen. Bij docenten zijn de wensen ontstaan met betrekking tot het eenduidig kunnen waarnemen, meten en waarderen van de inhoud van het portfolio. Dit artikel richt zich op een specifieke onderdeel van het portfolio, de specifieke competentie genoemd, ‘reflectie’.
In bovenstaande tekst wordt het begrip reflectie ‘onbedoeld’ de ene keer gedefinieerd als vaardigheid en de andere keer als competentie. Dit geeft meteen aan wat het spanningsveld is dat momenteel de discussies voedt en dat tevens de oorzaak vormt voor de verschillende wijzen hoe met ‘reflectie’ wordt omgegaan.
In deze tekst hopen we enige helderheid te verschaffen in het gebruik van het begrip reflectie en de wijze waarop dit kan worden gehanteerd binnen het gebruik van het onderwijskundige middel ‘portfolio’.
Door Rob Haacke & Yvonne van der Ploeg, verschenen in Eindrapport Kenniskring Reflectie op het handelen, juni 2004, 38-46
Artikel downloaden: Reflectie en portfolio en reflectie, wat te beoordelen?
Meer weten? Wij selecteerden de volgende boeken voor jou.
Praktijkboek intervisie
Praktijkboek intervisie Steeds meer professionals maken gebruik van intervisie voor het vergroten van hun kennis en vaardigheden op hun vakgebied. Dat intervisie ook een uitstekend instrument is voor persoonlijke ontwikkeling en zelfs voor organisatieontwikkeling is minder bekend. Het ‘Praktijkboek Intervisie’ laat zien dat persoonlijke en professionele groei onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Wil je meer weten? of het
Reflectiespel 2
Reflectiespel 2 In ons handelen en denken zitten patronen van terugkerende vanzelfsprekendheden. We denken daar niet bewust over na. We reageren als vanzelf. Door reflectie wordt u zich bewust van die automatismen, van uw innerlijke obstakels maar ook van uw ongebruikte mogelijkheden. Doel van dit spel is uw reflectievermogen (verder) te ontwikkelen, het vergroten van uw zelfkennis en de dynamiek
Reflectiespel 1
Reflectiespel 1 Reflecteren is een vorm van leren die uw emotionele intelligentie vergroot, het helpt u effectiever te handelen, omdat u bewust stilstaat bij uw ervaringen, uw gedrag en het effect wat dat heeft op anderen. Het is de basis voor succesvol gedrag in uw werk en studie en ligt ten grondslag aan andere competenties zoals bijvoorbeeld samenwerken. Het spel
Aanvullende artikelen
Waarom is Action Learning op dit moment weer interessant?
Waarom is Action Learning op dit moment weer interessant? Dit boekje gaat in op de didactische werkvorm ‘Action Learning’. Action Learning is een didactisch model, gegrond in de wetenschappelijke traditie van Action Research. In deze traditie wordt onderzoek gekoppeld aan het verbeteren van de onderzochte situatie. Veel geciteerd is een uitspraak van Kurt Lewin uit 1947:“If youwant toknowhowthingsreallyare, justtrytochange them”.
Reflecteren en onderwijs: een taxonomie
Reflecteren en onderwijs: een taxonomie Het onderscheid tussen reflecteren, denken, leren, en leren reflecteren is onduidelijk. Er zijn allerlei vormen van reflecteren. Het is moeilijk deze te ontwikkelen. Het probleem is dat onderwijsdoelen met betrekking tot reflecteren in termen van studentengedrag ontbreken. Daarom is een taxonomie van reflecteren ontwikkeld naar analogie van de taxonomie van Bloom. Hierdoor wordt duidelijker wat
Leren met toekomstscenario’s
Leren met toekomstscenario’s De scenariomethode is oorspronkelijk opgezet om te leren omgaan met toekomstige onzekerheden voor het bedrijfsleven. In deze methode verplaatsen de deelnemers zich naar de toekomst en zijn ze in staat hun gedachteproces los te maken van het huidige moment. Ze stellen zich voor hoe de toekomst eruit ziet en worden zich bewust van een aantal onzekerheden. Op
Tools om zelf toe te passen
Vier stoelen reflectie
Vier stoelen reflectie De vier stoelen reflectie is een dynamisch model van reflecteren. De vier stoelen reflectie is eenvoudig te begrijpen en toe te passen, praktisch, speels en virtueel, bevordert zelfsturing en zelfvertrouwen, is interactief vanuit de gelijkwaardigheid van delen en is een vorm van levend leren, met hoofd, hart en lijf. De vier stoelen reflectie kan je toepassen als
ABCD-reflectiemodel
ABCD-reflectiemodel Wat is er gebeurd? Aanleiding Wat was daaraan Belangrijk voor mij? Welke Conclusie trok ik daaruit over hoe te handelen? Deed ik dat ook werkelijk of deed ik iets anders? Welk Effect had datgene wat ik deed? F: Ben ik tevreden over hoe ik heb gehandeld? Klopt mijn analyse wel? Wat had ik anders kunnen doen? Download het ABCD-reflectiemodel als
Progressiecirkels
