Reflecterend leren
single, double en triple loop learning
Triple loop leren is een reflectief leerproces dat bestaat uit drie stappen, die eenvoudig kunnen worden beschreven aan de hand van drie standaardvragen.
De eerste stap bestaat in het stellen van de vraag: “Doe ik het goed?”, bijvoorbeeld: pas ik de regels op de juiste wijze toe? Dit is het niveau van iemand die getraind en geconditioneerd is in effectief gedrag.
De tweede stap bestaat in het stellen van de vraag: “Doe ik het goede?”. Het stellen van deze vraag heeft een dubbel belang. Enerzijds maakt het de transfer van vaardigheden en attitudes naar nieuwe situaties mogelijk. Transfer vraagt om de bereidheid je af te vragen waarom je doet wat je doet. Het is niet voldoende je af te vragen: “Doe ik het goed?”. Je moet je ook afvragen: ”Doe ik het goede?” Voor de beantwoording van die vraag moet je in staat zijn op basis van ervaring patronen te herkennen in de omgang met praktijksituaties.2 Anderzijds moet je ook de schijnbare vanzelfsprekendheden in die patronen ter discussie kunnen stellen en alternatieven kunnen overwegen.
Bij de derde stap gaat het om de vraag: “Doe ik het om de goede reden(en)?”. Bij deze vraag gaat het om de beginselen die de grondslag vormen van het handelen. Hier komen ook zingevingvraagstukken aan bod. Deze vraag komt ook voor in de vorm van vragen als: ”Draag ik wel bij wat ik wil bijdragen? Wil ik hieraan mijn medewerking geven?”
Bij tripelslag leren bekijk je kritisch of je het goed doet en of je het goede doet en wel in een steeds een bredere context, tot op het niveau van motivatie en zingeving. Op deze manier ontdek je ook schijnbare vanzelfsprekendheden en denken en doen beperkende mentale modellen. Dubbelslag- en tripleslagleren veronderstelt dan ook dat je in staat bent zelf nieuw effectief gedrag te ontwerpen, uit te proberen en te evalueren. Daarin komt het overeen met de reflectieve praktijk en de manier waarop de professional in die praktijk wordt aangesproken op creativiteit, innoverend vermogen en inventiviteit.
In de volgende afbeelding zijn de leerslagen gevisualiseerd.
Bronnen:
– V. van den Bersselaar De Casus als Basis p 57-61
– S. M. Bolhuis en P.R.J. Simons, Leren en werken, Deventer 1999
Anderen bekeken ook deze content.
Reflectiespel 1
Reflectiespel 1 Reflecteren is een vorm van leren die uw emotionele intelligentie vergroot, het helpt u effectiever te handelen, omdat u bewust stilstaat bij uw ervaringen, uw gedrag en het effect wat dat heeft op anderen. Het is de basis voor succesvol gedrag in uw werk en studie en ligt ten grondslag aan andere competenties zoals bijvoorbeeld samenwerken. Het spel
Zelfreflectie? Waar zit dat in de hersenen?
Zelfreflectie? Waar zit dat in de hersenen? Het hangt er vanaf wat je onder het begrip verstaat. Iedereen reflecteert wel eens op zijn gedachten en gedrag. Dus iedereen doet aan zelfreflectie. Waarom zeggen managers dan wel eens over hun medewerkers dat ze geen ‘zelfreflectie’ hebben? Ze bedoelen dan dat sommige medewerkers te weinig verantwoordelijkheid nemen voor hun gedrag. Ze geven
